και αβιοτικοί (φως, έδαφος, νερό κ. ά.) και εξωτερικές μεταξύ των συστημάτων. Οι εσωτερικές και εξωτερικές σχέσεις υλοποιούνται και γίνονται αντιληπτές με τη ροή της ενέργειας.

 Τα όρια των συστημάτων αυτών δεν καθορίζονται αντικειμενικά, γι’ αυτό λέμε ότι είναι συστήματα μελέτης κι επομένως τα όριά τους καθορίζονται από τον ερευνητή- παρατηρητή. Τα συστήματα αυτά λέγονται οικοσυστήματα και η οικολογία ασχολείται με τη μελέτη των συστημάτων αυτών.

To οικοσύστημα δεν είναι έννοια στατική, αλλά δυναμική και βρίσκεται σε συνεχή μεταβολή και εξέλιξη. Τρία είναι τα συστατικά του οικοσυστήματος: Οι παραγωγοί, οι καταναλωτές, και οι ανοργανοποιητές. Παραγωγοί είναι όλοι οι οργανισμοί που μπορούν να φωτοσυνθέτουν, κυρίως τα πράσινα φυτά. Φωτοσύνθεση γίνεται στα δάση, στους θαμνώνες, στα λιβάδια και ιδιαίτερα στους ωκεανούς και στις θάλασσες που αποτελούν μεγάλες δεξαμενές τροφής. Καταναλωτές, είναι όλοι οι οργανισμοί, που εξαρτώνται τροφικά από τα φυτά, είτε άμεσα, ( φυτοφάγοι) είτε έμμεσα (σαρκοφάγοι). Όταν νεκρωθούν οι παραγωγοί και οι καταναλωτές, τότε κάποιοι μικροοργανισμοί αναλαμβάνουν την ανοργανοποίησή τους και λέγονται ανοργανοποιητές. Ας δανειστούμε ένα παράδειγμα από το Δαρβίνο για να διαπιστώσουμε ότι υπάρχουν σχέσεις σ’ ένα οικοσύστημα ανάμεσα στις αγελάδες και τις γάτες, που στην αρχή δε φαίνονται.

Στην Αγγλία, υπάρχουν μερικά είδη μελισσών, που τρέφονται από κόκκινο τριφύλλι, ρουφώντας το νέκταρ. Προσπαθώντας όμως να τραφούν επικονιάζουν το τριφύλλι .Στις περιοχές που υπάρχουν οι μέλισσες αυτές, αναπτύσσονται αρουραίοι, αφού αυτοί τρέφονται κύρια από τις μέλισσες αυτές. Οι αρουραίοι όμως αποτελούν τροφή της γάτας και το τριφύλλι τροφή της αγελάδας. Έτσι η γάτα συμβάλλει έμμεσα στη διατήρηση του τριφυλλιού και κατά συνέπεια στη συντήρηση των αγελάδων.