.:Ενέργεια, Σύμμαχος ή Εχθρός:.

Βιομάζα ονομάζουμε τη συνολική μάζα των φυτικών και ζωικών οργανισμών που ζουν και συντηρούνται σ’ ένα οικοσύστημα.
Βιομάζα, με λίγα λόγια, ονομάζεται οτιδήποτε είναι ζωντανό. Είναι επίσης οτιδήποτε ήταν ζωντανό πριν από λίγο καιρό. Τα δέντρα, υπολείμματα καλλιεργειών, (άχυρα) τα οργανικά απορρίμματα των πόλεων, και τα ζωικά απόβλητα αποτελούν τη βιομάζα. Το μεγαλύτερο μέρος της βιομάζας που χρησιμοποιούμε σήμερα για να

πάρουμε ενέργεια αποτελείται από ξύλο. Καίμε τα ξύλα για να παράγουμε θερμότητα.
Η κύρια πηγή ενέργειας της βιομάζας είναι η ηλιακή ενέργεια, η οποία δεσμεύεται από τα φυτά και μετατρέπεται, μέσω της φωτοσύνθεσης, σε χημική ενέργεια με τη μορφή οργανικών ενώσεων. Από την επίδραση του ηλιακού φωτός σχηματίζονται κάθε χρόνο σε παγκόσμια κλίμακα 200 δισεκατομμύρια τόνοι βιομάζας, που ισοδυναμούν θεωρητικά με 100 δισεκατομμύρια τόνους πετρελαίου. Η ετήσια κατανάλωση σε

Εικ 43 Αυτά τα δέντρα καλλιεργούνται ειδικά για να χρησιμοποιηθούν ως καύσιμο

πετρέλαιο είναι μόλις 10 δισεκατομμύρια τόνοι. Τα φυτά αποθηκεύουν την ενέργεια αυτή στα φύλλα και τις ρίζες τους. Όταν τρώμε τη βιομάζα (φρούτα, λαχανικά κ.α), χρησιμοποιούμε αυτήν την αποθηκευμένη ενέργεια για να κινηθούμε και να μεγαλώσουμε. Όταν καίμε τη βιομάζα, χρησιμοποιούμε την παραγόμενη ενέργεια για να παραγάγουμε θερμότητα. Μπορούμε επίσης να μετατρέψουμε την ενέργεια της βιομάζας σε αέρια και υγρά καύσιμα.

Σχηματική παράσταση από τη χρήση της βιομάζας
Αρχείο Flash (3,77 Mb) από το δικτυακό χώρο:
http://www.energyquest.ca.gov

ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΟΥΜΕ ΤΗ ΒΙΟΜΑΖΑ ΚΑΘΕ ΗΜΕΡΑ

Εικ. 44 Ενδεικτικός κύκλος καλλιέργειας ως πρώτη ύλη για παραγωγή ενέργειας.

Οι άνθρωποι και τα ζώα παίρνουν την ενέργειά τους από τη βιομάζα. Ότι τρώμε την ενέργειά του την έχει πάρει από τα φυτά. Το ψωμί γίνεται από το σιτάρι. Τα χάμπουργκερ κάποια στιγμή ήταν μοσχάρι που έφαγε χλόη.
Μέχρι 150 έτη περίπου πριν, η βιομάζα έδωσε στους ανθρώπους το μεγαλύτερο μέρος της ενέργειας που

χρειάζονταν.
Οι κάτοικοι των σπηλαίων έκαιγαν ξύλα για να ζεσταθούν και να μαγειρέψουν την τροφή τους αργότερα. Μην ξεχνάμε ότι ο πρώτος άνθρωπος τρεφόταν με φρούτα και ρίζες διαφόρων φυτών.
Σε πολλές φτωχές χώρες, το ξύλο χρησιμοποιείται ακόμη και σήμερα για να καλύψει τις περισσότερες ενεργειακές τους ανάγκες. Οι άνθρωποι καίνε επίσης τις καλαμιές του καλαμποκιού και τα άχυρα. Σε περιοχές χωρίς δέντρα ή τα παραπάνω φυτά, οι άνθρωποι καίνε κτηνοτροφικά απόβλητα από τους χοίρους και τις αγελάδες.

Η ΒΙΟΜΑΖΑ ΕΙΝΑΙ ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΗ

Εικ 45 Καλαμιές καλαμποκιού προς καύση σε ειδικά εργοστάσια	Η βιομάζα, η οποία αποκαλείται και "πράσινη ενέργεια", παρουσιάζει μεγάλο ενδιαφέρον ως νέα πηγή ενέργειας, επειδή είναι ανανεώσιμη και μπορεί να χρησιμοποιηθεί στη θέση του πετρελαίου. Αυτό σημαίνει ότι δεν μπορεί να εξαντληθεί. Αυτό μπορούμε να το πετύχουμε με τους παρακάτω τρόπους: Πρέπει να φυτεύουμε νέα δέντρα όταν κόβουμε	Εικ. 46 Υπολείμματα ξυλουργικών εργασιών.
παλαιά για να χρησιμοποιήσουμε το ξύλο τους. Πρέπει επίσης να φροντίζουμε το χώμα στο οποίο γίνονται οι καλλιέργειες και να μην καίμε τ’ άχυρα αλλά να τα συλλέγουμε. Πρέπει να συλλέγουμε χωριστά τα οργανικά σκουπίδια. Μην καίμε χωρίς λόγο υπολείμματα καλλιεργειών.

Η ΒΙΟΜΑΖΑ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΠΑΡΑΓΕΙ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗ ΕΝΈΡΓΕΙΑ

Εικ. 47 Εργοστάσιο ηλεκτρικής ενέργειας με καύσιμο βιομάζα.

Η βιομάζα μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. Πολλές πόλεις καίνε τα απορρίμματά τους σε ειδικές αποτεφρωτικές εγκαταστάσεις. Αντί της απόρριψης των απορριμμάτων στις χωματερές, τα καίνε και παράγουν ηλεκτρική ενέργεια. Αυτό εξοικονομεί χώρο στις χωματερές ώστε να απορριφθούν περισσότερα μη οργανικά υλικά αλλά και συγχρόνως τους εξασφαλίζει μέρος της ενέργεια, που τους χρειάζεται.
Η καύση της βιομάζας δεν προκαλεί τόση ρύπανση όπως όταν καίγεται ο άνθρακας ή το πετρέλαιο. Πολλοί άνθρωποι δεν επιθυμούν να κάψουν τα απόβλητα κοντά στις πόλεις τους επειδή από τη καύση των αποβλήτων αποβάλλεται στην ατμόσφαιρα μια άσχημη μυρωδιά..

Η ΒΙΟΜΑΖΑ ΠΑΡΑΓΕΙ ΜΕΘΑΝΙΟ

Η βιομάζα μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την παραγωγή ενός αέριου το οποίο ονομάζεται μεθάνιο. Το μεθάνιο είναι όπως το φυσικό αέριο που χρησιμοποιούμε στις σόμπες και τους φούρνους μας. Στην Κίνα, πολλοί αγρότες χρησιμοποιούν τα απορρίμματά τους, ζωικά ακόμη και ανθρώπινα απόβλητα, για να παράγουν μεθάνιο. Αποθηκεύουν τα απόβλητα σε μια μεγάλη δεξαμενή χωρίς αέρα. Έτσι παράγεται μεθάνιο καθώς γίνεται η αποσύνθεση των αποβλήτων.
Οι αγρότες χρησιμοποιούν το αέριο που παράγεται για να μαγειρέψουν τη τροφή τους και να θερμάνουν τα σπίτια τους. Τα απόβλητα που απομένουν μετά την αποσύνθεση χρησιμοποιούνται ως λίπασμα στις καλλιέργειές τους.

Η ΒΙΟΜΑΖΑ ΠΑΡΑΓΕΙ ΑΙΘΑΝΟΛΗ

Η παραγωγή ενέργειας από βιομάζα, παρ’ όλο που είναι εφικτή με τη σύγχρονη τεχνολογία, δεν είναι οικονομικά συμφέρουσα και γι’ αυτό δεν είναι ιδιαίτερα διαδεδομένη. Στη Βραζιλία για πρώτη φορά στον κόσμο, στο τέλος της δεκαετίας του 1970, εφαρμόστηκε σε βιομηχανική κλίμακα η παραγωγή αιθανόλης (ως οινόπνευμα) από ζαχαροκάλαμο, σε μια προσπάθεια ενεργειακής απεξάρτησης από το πετρέλαιο. Οι αλκοόλες είναι καλής ποιότητας καύσιμα, κατάλληλα για μηχανές εσωτερικής καύσης και έχουν το πλεονέκτημα να εκπέμπουν μικρό ποσοστό ρύπων. Το βραζιλιάνικο πείραμα ωστόσο απέτυχε, παρ' όλο που η ετήσια παραγωγή αιθανόλης έφθασε τα 12-16 εκατομ. λίτρα το χρόνο, επειδή η επεξεργασία των αποβλήτων της παραγωγής της ήταν αντιοικονομική. Εντούτοις η έρευνα για την παραγωγή καυσίμων από φυτικές πρώτες ύλες συνεχίζεται και συνεχώς εξελίσσεται.
Το καλαμπόκι και το σιτάρι μπορούν να μας δώσουν αιθανόλη, ένα καύσιμο που χρησιμοποιείται όπως η βενζίνη.
Η αιθανόλη κοστίζει περισσότερο από τη βενζίνη για να παραχθεί αλλά και για χρησιμοποιηθεί στα μεταφορικά μέσα, αλλά είναι καθαρότερη. Είναι επίσης ανανεώσιμη μορφή ενέργειας.