ΤΙ ΕΙΝΑΙ TO ΥΔΡΟΓΟΝΟ
ΤΟ ΥΔΡΟΓΟΝΟ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΑΠΟΘΗΚΕΥΣΕΙ ΕΝΕΡΓΕΙΑ
ΥΔΡΟΓΟΝΟ ΩΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΟΣ ΜΕΤΑΦΟΡΕΑΣ
ΠΩΣ ΠΑΡΑΓΕΤΑΙ ΤΟ ΥΔΡΟΓΟΝΟ
ΧΡΗΣΕΙΣ ΤΟΥ ΥΔΡΟΓΟΝΟΥ
ΤΟ ΥΔΡΟΓΟΝΟ ΩΣ ΚΑΥΣΙΜΟ

ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ

"Ευχαριστούμε τους υπευθύνους του περιοδικού RAM για την ευγενική παραχώρηση του φωτογραφικού υλικού της συγκεκριμένης σελίδας"

 

ΤΙ ΕΙΝΑΙ TO ΥΔΡΟΓΟΝΟ;

Το υδρογόνο είναι το απλούστερο στοιχείο που είναι γνωστό στον άνθρωπο. Ένα άτομο του υδρογόνου έχει μόνο ένα πρωτόνιο και ένα ηλεκτρόνιο. Είναι το αφθονότερο στοιχείο στη φύση.
Η ενέργεια του ήλιου προέρχεται από το υδρογόνο. Ο ήλιος είναι μια γιγαντιαία σφαίρα αερίων υδρογόνου και ηλίου. Μέσα στον ήλιο, τα άτομα υδρογόνου ενώνονται και φτιάχνουν άτομα ηλίου. Η διαδικασία αυτή ονομάζεται σύντηξη και είναι αυτή που δίνει τη θερμική και φωτεινή ενέργεια στον ήλιο και αυτός με τη σειρά του την προσφέρει πλουσιοπάροχα σε στη γη μας και σε όλο το ηλιακό μας σύστημα.

Αυτή η ακτινοβόλος ενέργεια στηρίζει τη ζωή στη γη. Μας δίνει φως και βοηθά τα φυτά και τους οργανισμούς να ζήσουν. Κάνει τον αέρα να φυσήξει και να γίνει η ανακύκλωση του νερού. Αποθηκεύεται στα ορυκτά καύσιμα. Το μεγαλύτερο μέρος της ενέργειας που χρησιμοποιούμε σήμερα προήλθε από τον ήλιο.
Το υδρογόνο (H2) ως ελεύθερο αέριο δεν υπάρχει στη γη. Αναμιγνύεται πάντα με άλλα στοιχεία. Συνδυάζεται με το οξυγόνο, και γίνεται νερό (Η2Ο), ενώνεται με τον άνθρακα, και κάνει τις διαφορετικές ενώσεις όπως το μεθάνιο (CH4), τον άνθρακα και το πετρέλαιο. Το υδρογόνο βρίσκεται επίσης στην βιομάζα.



 

ΤΟ ΥΔΡΟΓΟΝΟ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΑΠΟΘΗΚΕΥΣΕΙ ΕΝΕΡΓΕΙΑ
 


Εικ. 57 Υδρογόνο το καύσιμο του μέλλοντος;

Το μεγαλύτερο μέρος της ενέργειας που χρησιμοποιούμε σήμερα προέρχεται από τα ορυκτά καύσιμα. Μόνο επτά τοις εκατό προέρχονται από τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Σήμερα όμως θέλουμε να χρησιμοποιούμε ενέργεια η οποία να προέρχεται από ανανεώσιμες πηγές. Ανανεώσιμες πηγές όμως όπως ο ήλιος και ο αέρας δεν παράγουν ενέργεια κάθε στιγμή που τη χρειαζόμαστε.

Ο ήλιος δεν λάμπει πάντα. Ο αέρας επίσης δε φυσά κάθε στιγμή που τον χρειαζόμαστε. Με το υδρογόνο μπορούμε να αποθηκεύσουμε ενέργεια και να την μεταφέρουμε όπου απαιτείται.

 



 

  ΥΔΡΟΓΟΝΟ ΩΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΟΣ ΜΕΤΑΦΟΡΕΑΣ
   
 

Κάθε ημέρα, χρησιμοποιούμε όλο και περισσότερη ενέργεια, συνήθως άνθρακα, για να παράγουμε ηλεκτρική ενέργεια. Η ηλεκτρική ενέργεια είναι μια δευτερεύουσα πηγή ενέργειας. Οι δευτερεύουσες πηγές ενέργειας αποκαλούνται και ενεργειακοί μεταφορείς επειδή αποθηκεύουν, μεταφέρουν και παραδίδουν ενέργεια στους καταναλωτές. Μετατρέπουμε ενέργεια σε ηλεκτρική ενέργεια επειδή είναι ευκολότερο για μας να την μεταφέρουμε και να τη χρησιμοποιήσουμε.

Εικ 58 Η ποσότητα του υδρογόνου που παράγεται σήμερα χρησιμοποιείται ως χημική πρώτη ύλη για διάφορες εφαρμογές.

 

Η ηλεκτρική ενέργεια μας δίνει φως, θέρμανση, ζεστό νερό, ψύξη, δίνει ζωή στις ηλεκτρικές συσκευές. Η ζωή θα ήταν πραγματικά σκληρή εάν έπρεπε ο καθένας μόνος του να παράγει την ενέργεια που του χρειάζεται. Τότε όλοι θα έπρεπε να ζούμε σε περιοχές που υπάρχει άνθρακας ή να έχει το προσωπικό του φράγμα. Οι ενεργειακοί μεταφορείς καθιστούν τη ζωή ευκολότερη.
Το υδρογόνο είναι ενεργειακός μεταφορέας αλλά για το προσεχές μέλλον. Είναι καθαρό, ανανεώσιμο καύσιμο που μπορεί να χρησιμοποιηθεί όπου είναι δύσκολο να χρησιμοποιηθεί η ηλεκτρική ενέργεια. Μεταφέροντας ηλεκτρική ενέργεια δαπανάμε τέσσερις φορές περισσότερα χρήματα απ’ ό,τι μεταφέροντας  υδρογόνο μέσω σωληνώσεων.

 



 

  ΠΩΣ ΠΑΡΑΓΕΤΑΙ ΤΟ ΥΔΡΟΓΟΝΟ
   
 

Δεδομένου ότι το υδρογόνο δεν υπάρχει στη γη ως ελεύθερο αέριο, πρέπει να το παράγουμε. Αυτό είναι εύκολο να γίνει φθάνει να το διαχωρίσουμε από το νερό, τη βιομάζα, ή το φυσικό αέριο. Οι επιστήμονες έχουν ακόμη ανακαλύψει ότι μερικά άλγη και βακτηρίδια εκπέμπουν υδρογόνο. Είναι πολύ ακριβή η παραγωγή του αυτή τη στιγμή αλλά οι νέες τεχνολογίες εξελίσσονται και θα βοηθήσουν στη φθηνή παραγωγή του.


Εικ. 59 Όλες οι μορφές ενέργειας που χρησιμοποιούνται σήμερα, πλην των ανανεώσιμων,  διαθέτουν μόρια μ' ένα ή περισσότερα άτομα άνθρακα. Το υδρογόνο δεν περιέχει κανένα και δεν παράγει ρύπους κατά τη διάσπαση ή την καύση του. σε μια κυψέλη.

Εικ. 60 Η αποθήκευση του υδρογόνου σήμερα αποτελεί μια δύσκολη διαδικασία λόγω των υψηλών πιέσεων και των χαμηλών θερμοκρασιών (-250 βαθμοί Κελσίου) προκειμένου να υγροποιηθεί το εύφλεκτο αέριο και να καταλαμβάνει λιγότερο χώρο.

 

Εικ. 61 Δομή Ενεργειακής κυψέλης
Μια συστοιχία κυψελών αποτελείται από πολυμερείς μεμβράνες σε σειρά με πάχος γύρω στα 175μm


Εικ. 62 Ενεργειακή Κυψέλη
 



 

 

ΧΡΗΣΕΙΣ ΤΟΥ ΥΔΡΟΓΟΝΟΥ

Η NASA έχει χρησιμοποιήσει το υδρογόνο για χρόνια στο διαστημικό πρόγραμμα ως ελαφριά πηγή ηλεκτρικού ρεύματος. Τα καύσιμα υδρογόνου χρησιμοποιούνται στους πυραύλους για να θέσουν σε τροχιά γύρω από τη γη δορυφόρους αλλά και να δώσουν ώθηση στα διαστημικά λεωφορεία.
Η κατασκευή των ενεργειακών κυψελών (fuel cells) κοστίζει ακόμη ακριβά. Σε μερικά χρόνια όμως μικρές τέτοιες κυψέλες θα χρησιμοποιούνται σε αυτοκίνητα και μεγαλύτερες για πιο δύσκολες εργασίες.
Σε τι διαφέρει όμως μια συμβατική μπαταρία από μια ενεργειακή κυψέλη; Οι μπαταρίες από στερεά υλικά μετατρέπουν τη χημική ενέργεια σε ηλεκτρική. Όταν όμως η χημική ενέργεια εξαντληθεί, η μπαταρία αχρηστεύεται. Η ενεργειακή κυψέλη δεν αποθηκεύει τη χημική ενέργεια ως καύσιμο αλλά τη μετατρέπει κατευθείαν σε ηλεκτρική, χωρίς να χρειάζεται επαναφόρτιση παρά μόνο ανεφοδιασμός.
Η προσθήκη πέντε τοις εκατό υδρογόνου στη βενζίνη μπορεί να χαμηλώσει ορισμένες εκπομπές ρύπων των οχημάτων από 30% – 40%.

 



 

  ΤΟ ΥΔΡΟΓΟΝΟ ΩΣ ΚΑΥΣΙΜΟ
   
 

Λόγω κόστους, εργοστάσια παραγωγής ενέργειας από υδρογόνο δεν πρόκειται να κατασκευαστούν σε σύντομο χρονικό διάστημα. Παρ’ όλα αυτά το αέριο αυτό σύντομα θα προστεθεί στο φυσικό αέριο, για να μειώσει τη ρύπανση που προκαλούν τα εργοστάσια που το χρησιμοποιούν.

Επίσης πρόκειται να χρησιμοποιηθεί και στη βενζίνη (ως μείγμα 5%) επειδή μειώνει σημαντικά τους ρύπους των οξειδίων του Αζώτου, τα οποία συμβάλλουν στη δημιουργία της τρύπας του Όζοντος  αλλά και επειδή το μείγμα αυτό δίνει καλύτερη επιτάχυνση στα αυτοκίνητα. Μια μηχανή που καίει καθαρό υδρογόνο δεν παράγει σχεδόν καμία ρύπανση.

Θα χρειαστούν όμως 20 περίπου χρόνια ώστε θα μπορούμε να αγοράσουμε ένα αυτοκίνητου που κινείται με υδρογόνο.
Το υδρογόνο θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί και στα αεροπλάνα. Η ενεργειακή αξία των καυσίμων υδρογόνου είναι μεγάλη. Επίσης είναι πιο ελαφριά και το σπουδαιότερο δεν ρυπαίνει την ατμόσφαιρα. Εάν η τιμή των καυσίμων των αεροπλάνων συνεχίσει να αυξάνεται, να δείτε που και τα αεροπλάνα στο μέλλον θα το χρησιμοποιήσουν ως καύσιμο.
Προτού όμως μπορέσει το υδρογόνο να πάρει τη θέση του στη καθημερινή χρήση πολλά πρέπει να γίνουν.
Θα χρειαστούμε συστήματα για να το παράγουμε, να το αποθηκεύσουμε, και να το μεταφέρουμε. Θα χρειαστούμε σωληνώσεις και ενεργειακές κυψέλες. Οι καταναλωτές θα χρειαστούν την τεχνολογία και την κατάλληλη εκπαίδευση για να το χρησιμοποιήσουν.