Λαϊκή Μετεωρολογία
 

Ήταν εύλογο ο πρωτόγονος φυσικός άνθρωπος να πρωτοκινηθεί φυσικά. Πρωτοκοίταξε τη γύρω φύση, αρχίζοντας από τους γονείς και το χώρο τους κι ύστερα προχώρησε στην πλατύτερη γνωριμία της εναλλάσσοντας τη χαρά με το φόβο (Λουκάτος, 1978). Ήταν άμεσα φυσική η περιέργεια του ανθρώπου για το φυσικό του κόσμο που τον περιέβαλλε. Με απλές σκέψεις προσπάθησε να εξηγήσει τις αστραπές, τις βροντές, το αστροπελέκι, πώς μαζεύονται τα σύννεφα, πώς πέφτει η βροχή, τι είναι και πως δημιουργείται το ουράνιο τόξο, ποιος δημιουργεί τους ανέμους και γιατί μερικές φορές έχουμε ανεμοστρόβιλο.

Γύρω από τα μετεωρολογικά φαινόμενα επικράτησαν πολλές δοξασίες και πλάστηκαν διάφορες λαϊκές παραδόσεις, π.χ ότι οι βροντές δημιουργούνται από τον κρότο που κάνει το αμάξι του Θεού (ή του προφήτη Ηλία) όταν τρέχει στους ουρανούς ή ότι η βροχή πέφτει από τις τρύπες του ουρανού ή τη ρίχνει ο Θεός με δριμόνι (είδος κόσκινου, «Βρέχει με το κόσκινο») κλπ.

επαληθευμένων στην ίδια πράξη, παραγωγή κ.λ.π.
Στηρίζονται στον ζωικό και φυτικό κόσμο, σε φυσικά φαινόμενα, μεταξύ άλλων και στην κατάσταση του ίδιου του καιρού που επικρατεί κατά τόπους σε ορισμένες μέρες του χρόνου. Πολλοί από τους τρόπους αυτούς προγνώσεως συνεχίζουν αρχαιότατη παράδοση, της οποίας μαρτυρίες βρίσκονται σε διάφορους συγγραφείς, ιδιαίτερα στον Αριστοτέλη και τον Θεόφραστο.

γεωργική παραγωγή. Η παρατήρηση επίσης των ουράνιων φαινομένων και του ορίζοντα (σημάδια του ουρανού) πιστεύεται ότι παρέχει ακριβή προγνωστικά. Σε πολλά μέρη π.χ. λέγουν "του ήλιου κύκλος άνεμος, του φεγγαριού χειμώνας", ή πιστεύουν ότι "άμα τρεμοσβήνουν τα άστρα θα έχουμε άνεμο, όταν είναι θολά θα έχουμε βροχή".
Ιδιαίτερα ασφαλή θεωρήθηκαν τα προγνωστικά από τα μερομήνια, καθώς και από τον καιρό που επικρατεί άλλες μέρες τον χρόνο όπως τα Φώτα ( σε πολλά μέρη: "Χαρά στα Φώτα τα στεγνά και τις Λαμπρές βρεμένες"), της Υπαπαντής (2 Φεβρουαρίου , Κεφαλονιά:" Καλοκαιριά της Παπαντής, μαρτιάτικος χειμώνας"), του Ευαγγελισμού (Ήπειρος: όταν βγαίνουν τα φίδια σημαίνει βροχερό καιρό")κ.λ.π. και ιδίως του προφήτη Ηλία, ο οποίος και θεωρείται έφορος της βροχής.
Γνωμικά για τα σημάδια του ουρανού, τα οποία θεωρούνται και τα πιο ακριβέστερα, αναφέρονται και στη Καινή Διαθήκη.
Για παράδειγμα στο Κατά Ματθαίον Ευαγγέλιον, Κεφάλαιο ιστ΄, 2-3:

Η θάλασσα επίσης, ο καπνός που βγαίνει από το τζάκι, η στάχτη και άλλα παρεμφερή  φαινόμενα ή ανθρώπινες  ενέργειες μπορούν να αποτελέσουν αντικείμενο παρατηρήσεων για μετεωρολογικούς προγνώσεις. Μερικά παραδείγματα: "Αν η θάλασσα βγάζει φύκια, θα κάνει φουρτούνα" (Λέσβος), "Όταν γυρίζει ο καπνός μέσα στο σπίτι, θα αλλάξει ο καιρός" (Ήπειρος), "Όταν σβήνουνε τα αναμμένα κάρβουνα χωρίς αιτία, θα χιονίσει" (Κρήτη), "Άμα η σπλήνα του γουρτζελιού (γουρουνιού) είναι στενή, είναι ο χειμώνας" (Λήμνος).

Τα ποικίλα αυτά προγνωστικά εντοπίζονται και εστιάζονται πολλές φορές σε ορισμένα  σημεία του ορίζοντα ή του περιβάλλοντος: κορυφή βουνού, λόφου, επιφάνεια ποταμού κ.λ.π. Από τους Χουλιαράδες της Ηπείρου π.χ. μαρτυρείται η πρόβλεψη:"Όταν βλέπουμε αντάρες πάνω από το ποτάμι (τον Αραχθο) και βρέχει, θα σταματήσει η βροχή", ή από το Καστρί της Κυνουρίας":Όταν σκεπάσει το Μαλεβό (Πάρνωνα) καταχνιά ως τη μέση σα ζωνάρι, θα έχουμε βροχή ή χιόνι, αν είναι χειμώνας".