Τα Επακόλουθα της Αλλαγής του Κλίματος
Οι Αρκτικοί Πάγοι Λιώνουν
Άνοδος της Στάθμης της Θάλασσας
Καύσωνες
Πλημμύρες
Θερμότεροι Χειμώνες
Ξηρασίες
Θερμότεροι Ωκεανοί
Γεωργία
Αλλαγή οικοσυστημάτων
Ενδιαφέρουσες Διευθύνσεις
 

 

Η διακυβερνητική επιτροπή για την αλλαγή κλίματος (IPCC, Intergovernmental Panel on Climate Change) είναι μια ομάδα επιστημόνων από όλο τον κόσμο, που συνεδριάζει υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών και προσπαθεί να αξιολογήσει τα δεδομένα που υπάρχουν όσον αφορά την αλλαγή του κλίματος του πλανήτη και τις πιθανές επιδράσεις αυτής της αλλαγής στον πλανήτη. Κάθε πέντε χρόνια συγκεντρώνονται για να μελετήσουν και να αξιολογήσουν τα πιο πρόσφατα συμπεράσματα. Το σημαντικότερο, προσδιορίζουν τις επιλογές μας ώστε ν’ αποφύγουμε όσο το δυνατό μια πιθανή αλλαγή του κλίματος αλλά και πώς οι κοινωνίες μπορούν να προσαρμοστούν σ’ αυτό

 

Σύμφωνα με τα τρέχοντα συμπεράσματα του IPCC, η θερμοκρασία του επιφανειακού αέρα κατά τη διάρκεια του 20ού αιώνα έχει αυξηθεί σε παγκόσμια κλίμακα κατά μέσον όρο 0.6°C. Αυτή η αλλαγή της θερμοκρασίας μπορεί να μην μας φαίνεται μεγάλη. Είναι αρκετή όμως ώστε να προκαλέσει παγκόσμια αλλαγή του κλίματος. Επιπλέον, πρέπει να λάβουμε υπόψη μας τα αποτελέσματα των ερευνών των επιστημόνων όσον αφορά το επιταχυνόμενο ποσοστό ανόδου της θερμοκρασίας, κατά τη διάρκεια του 21ου  αιώνα. Βλέπουμε από το σχετικό διάγραμμα (Εικ. 249) ότι οι θερμοκρασίες θα αυξηθούν πολύ περισσότερο

Εικ. 249

 

από ότι συνέβαινε κατά τη διάρκεια των προηγούμενων αιώνων.
Δεδομένου ότι οι θερμοκρασίες θα συνεχίσουν πιθανώς να αναρριχούνται, είναι σημαντικό να γίνει κατανοητό πώς η γη είχε ανταποκριθεί στην αλλαγή κλίματος κατά τη διάρκεια και του προηγούμενου αιώνα. Δεν είμαστε σε θέση να προβλέψουμε πώς μπορεί ν’ ανταποκριθεί και στο μέλλον!

Μια πλήρη αναφορά για τους παράγοντες που επιδρούν στις αλλαγές του κλίματος μπορείτε να πάρετε πατώντας στον παρακάτω δεσμό. http://www.grida.no/climate/ipcc_tar/

   
 

   
  Οι Αρκτικοί Πάγοι Λιώνουν
 
 

Σήμερα, το ύψος του θαλάσσιου πάγου, κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, στην Αρκτική είναι το μισό από ότι ήταν το 1950. Όπως ακριβώς λιώνει ένας κύβος πάγου σε ένα ποτήρι νερό, έτσι και ο θαλάσσιος αρκτικός πάγος όταν λιώνει δεν συμβάλλει στην άνοδο της στάθμης της θάλασσας, συμβάλλει όμως στην αύξηση της θερμοκρασίας του θαλάσσιου ύδατος.

Εικ. 250

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

 

Έτσι ο λειωμένος θαλάσσιος αρκτικός πάγος μπορεί τελικά να οδηγήσει σε παγκόσμιες αλλαγές στην κυκλοφορία του νερού στο πλανήτη. Το νερό από το λειωμένο πάγο διαμορφώνει στην επιφάνεια θάλασσας ένα στρώμα νερού που είναι λιγότερο πυκνό από το κατώτερο στρώμα νερού επειδή είναι λιγότερο αλμυρό, αποτρέποντας ενδεχομένως την κυκλοφορία του νερού από τα βάθη των ωκεανών στην επιφάνεια και το αντίθετο. Επιπλέον, ο λειωμένος θαλάσσιος αρκτικός πάγος επιταχύνει τη θέρμανση της Αρκτικής επειδή το νερό απορροφά το 80% του φωτός του ήλιου, σχεδόν ίδιο ποσοστό μ’ αυτό που ο αρκτικός πάγος ανακλούσε.
Πάτα εδώ να παρακολουθήσεις ένα βίντεο της Greenpeace που έχει σχέση με το λιώσιμο των αρκτικών πάγων

Μεγάλα παγόβουνα αποκόπτονται από τους αρκτικούς πάγους
και αποτελούν κίνδυνο για τη ναυσιπλοΐα 

Εικ. 251
 

 

   
  Άνοδος της στάθμης της Θάλασσας
 
 

Η στάθμη θάλασσας έχει αυξηθεί κατά 10 – 20 εκατ. κατά τη διάρκεια του 20ου  αιώνα. Ο αυξανόμενος όγκος των θαλάσσιων υδάτων οφείλεται στην τήξη των παγετώνων και στην αύξηση του όγκου των υδάτων με μεγαλύτερη θερμοκρασία από τη συνηθισμένη.

 

Η εξάπλωση των παγετώνων πάνω στη Γη είναι σημαντική (αν και μικρότερη απ' ό,τι ήταν σε πολλές περιόδους της ιστορίας της Γης, όταν κάλυπταν μερικές εκτάσεις). Οι μεγαλύτερες μάζες πάγου βρίσκονται φυσικά στους δύο πόλους και ιδιαίτερα στην Ανταρκτική που διαθέτει

Εικ. 252

Εικ. 253

 

ένα τεράστιο απόθεμα γλυκού νερού με τη μορφή αυτή. Μεγάλες ποσότητες πάγων έχει και η Γροιλανδία, το μεγαλύτερο νησί του κόσμου (έκταση 2.000.000 τ. χλμ.) που ανήκει διοικητικά στη Δανία. Παγετώνες διαθέτουν και τα πολύ ψηλά βουνά πάνω από το όριο του αιώνιου χιονιού (Άλπεις, Ιμαλάια κ.ά.).

 

Η συλλογική ποσότητα των πάγων είναι τόσο μεγάλη, ώστε υπολογίστηκε ότι το λιώσιμό τους θα ανέβαζε την επιφάνεια της θάλασσας κάπου 90 μ. πάνω από το σημερινό της επίπεδο, με αποτέλεσμα να σκεπαστούν από τα νερά μεγάλες παραθαλάσσιες πόλεις, όπως το Λονδίνο, η Νέα Υόρκη, ελληνικά παράλια κ.ά., ενώ θα άλλαζε τελείως η μορφολογία της ξηράς. Τα μοντέλα (προσομοιώσεις) προβλέπουν ότι η στάθμη της θάλασσας μπορεί να αυξηθεί τουλάχιστον 85 εκατ. κατά τη διάρκεια του 21ου αιώνα. Αυτό θα επιφέρει δραματικά αποτελέσματα στις παράκτιες περιοχές του πλανήτη όπου η ξηρά είναι κάτω από τη στάθμη της θάλασσας

Εικ. 254

 

δεδομένου ότι η διάβρωση των ακτών απειλεί τα σπίτια και τις «αποθήκες» του γλυκού νερού οι οποίες θ’ αναμιχθούν  με το αλμυρό νερό.
Ορισμένα φυσικά οικοσυστήματα όπως οι υγρότοποι και οι κοραλλιογενείς ύφαλοι θα διακινδύνευαν επίσης καθώς η στάθμη της θάλασσας ανεβαίνει τόσο γρήγορα.

   
 

   
  Καύσωνες
 
 

Οι καύσωνες είναι ένας μεγάλος κίνδυνος για την υγεία μας. Παραδείγματος χάριν, ένας καύσωνας το 1995 στο Σικάγο προκάλεσε 514 θανάτους από θερμοπληξία. Δεδομένου ότι έχουμε παγκόσμια αύξηση της θερμοκρασίας είναι πιθανό να υπάρξει μια αύξηση στον αριθμό και την ένταση των καυσώνων ανά έτος που θα οδηγήσει σε μια αύξηση στον αριθμό των θανάτων από θερμοπληξία.  

Εικ. 255

 

 

  Πλημμύρες
 
 

Αύξηση της θερμοκρασίας θα προκαλέσει αύξηση της εξάτμισης του νερού, σε κάποιες περιοχές, με αποτέλεσμα να έχουμε περισσότερες βροχές και αύξηση στην ποσότητα και των υπόλοιπων κατακρημνισμάτων και επομένως μη μπορώντας το έδαφος να συγκρατήσει τόσο μεγάλη ποσότητα ύδατος θα έχουμε αύξηση του φαινομένου των πλημμύρων.

Πάτα εδώ να δεις από ψηλά, πώς φαίνονταν οι πλημμύρες της περιόδου 20/Φεβρουαρίου/05 έως 10/Μαρτίου/2005 στον Έβρο, με όλα τα γνωστά επακόλουθα για την περιοχή και που τα διαβάσαμε στον ημερήσιο τύπο της περιόδου αυτής (Σύγκρινε τα δεδομένα που παρουσιάζονται στις δυο φωτογραφίες πριν και μετά την καταστροφή):
"Έθνος της Κυριακής", 20 Φεβρουαρίου 2005: "Ξύπνησε ο εφιάλτης των πλημμύρων του '96", "Ώρες αγωνίας για τους Ακρίτες", "Έσπασαν τα Φράγματα",
"Έθνος της Κυριακής", 6 Μαρτίου 2005: "Τα σάρωσε όλα η οργή του Έβρου", Δεν ξέραμε τι να σώσουμε πρώτο", "Αγωνιούν οι κάτοικοι για τις αποζημιώσεις"
"Σε έναν πρωτοφανή πόλεμο με έναν "απρόβλεπτο εχθρό" βρίσκονται εδώ και τρεις βδομάδες, στρατός, αστυνομία, πυροσβεστική, νομαρχία, δήμοι και εθελοντικές ομάδες στον Έβρο..."

Την ίδια περίοδο πλημμύρες στην περιοχή μας (Νομός Ηλείας):
Πλημμύρες στον Αλφειό και τη Νέδα  (βίντεο)      1,3 MB
Κατολισθήσεις στο Χρυσοχώρι Ζαχάρως (βίντεο)
2,4 MB

 
 
 

Θερμότεροι Χειμώνες
 

 

Οι θερμότεροι χειμώνες θα φέρουν ανωμαλία στη ζωή των οργανισμών. Μια πιθανή αύξηση της παγκόσμιας θερμοκρασίας λόγω του φαινομένου του θερμοκηπίου, σημαίνει ότι πολλοί θάνατοι οργανισμών που προέρχονται από τις χαμηλές θερμοκρασίες θα αποφευχθούν και άρα οι οργανισμοί θα παραμείνουν περισσότερο στη ζωή. Υπάρχουν ήδη στοιχεία στην Ευρώπη ότι η περίοδος ζωής των φυτών έχει επεκταθεί αρκετές ημέρες από τη δεκαετία του '60, με τις καλλιέργειες της άνοιξης να ανθίζουν τώρα περίπου 6 ημέρες νωρίτερα και να παρουσιάζουν τα πρώτα δείγματα θανάτου τους (αλλαγή χρώματος των φύλλων τους) περίπου 5 ημέρες αργότερα.

   
 

   
  Ξηρασίες
 
 

Ενώ μερικές περιοχές της γης αντιμετωπίζουν ακραία καιρικά φαινόμενα ως αποτέλεσμα της παγκόσμιας αύξησης της θερμοκρασίας λόγω του φαινομένου του θερμοκηπίου, άλλες περιοχές θα επηρεαστούν από αυξανόμενα επίπεδα ξηρασίας καθώς οι θερμοκρασίες αυξάνονται. Αυτό θα συμβεί επειδή σε περιοχές που είναι χαρακτηριστικά ξηρές, όπως στα κέντρα των ηπείρων, η εξάτμιση του νερού θα γίνει με πιο έντονο ρυθμό. Οι επιστήμονες ακόμα αποκρυπτογραφούν το εάν η ξηρασία γίνεται πιο έντονα αυτήν την περίοδο.
 

Εικ. 210

 
 
 

Εικ. 256

 

Θερμότεροι Ωκεανοί
 

 

Παρόλο που θα μας ήταν ευχάριστο ένα κολύμπι σε ζεστά ωκεάνια νερά καλό θα ήταν να μην το ευχόμαστε. Οι αυξανόμενες θερμοκρασίες των επιφανειακών ωκεάνιων υδάτων είναι το αίτιο για την καταστροφή των κοραλλιογενών υφάλων. Το ένα τέταρτο περίπου των κοραλλιών σε παγκόσμια κλίμακα έχει πεθάνει τις τελευταίες δεκαετίες λόγω της αυξανόμενης θερμοκρασίας των ωκεανών. Η μελλοντική θέρμανση μπορεί να επιφέρει ανάλογες καταστροφικές συνέπειες και σε άλλα θαλάσσια είδη. Επιπλέον, δεδομένου ότι οι τροπικοί ωκεανοί συνεχίζουν να θερμαίνονται, ισχυροί τυφώνες θα αποτελέσουν μεγάλο μελλοντικό πρόβλημα.

   
 

   
  Γεωργία
 
 

Λόγω των επιπτώσεων της ξηρασίας που θα ενταθεί σε κάποιες περιοχές λόγω της αύξησης της θερμοκρασίας του πλανήτη, πολλές περιοχές γίνονται ακατάλληλες για τη γεωργία. Στις τροπικές περιοχές που είναι ήδη ξηρές και ζεστές, το ποσό των συγκομιδών θα μειωθεί ακόμη και με μια μικρή αλλαγή του κλίματος. Λιγότερες καλλιέργειες σημαίνουν λιγότερο φαγητό. Οι επιστήμονες προβλέπουν ότι το 2080, περίπου 80 εκατομμύρια άνθρωποι, κυρίως στην Αφρική, θα είναι πεινασμένοι λόγω της αλλαγής κλίματος.

 

  Αλλαγή οικοσυστημάτων
 
 

Εικ. 257 Πηγή: UNEP-GRID
 

Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι πιθανώς τα οικοσυστήματα θα ανταποκριθούν στην αλλαγή του κλίματος με δύο τρόπους. Τα ζώα των οικοσυστημάτων είτε θα κινηθούν, μεταναστεύοντας σε νέες περιοχές όπου θα βρουν συνθήκες περίπου ίδιες με τις συνθήκες του τρέχοντος κλίματός τους, είτε θα αλλάξουν, προσαρμοζόμενα στο νέο κλίμα. Σε μερικά είδη ο πληθυσμός θα μειωθεί ή θα εξαφανιστεί τοπικά και σε άλλα θα αυξηθεί ο πληθυσμός αφού θα εναρμονιστούν στις νέες συνθήκες.

   
  Ενδιαφέρουσες Διευθύνσεις
 
  http://europa.eu.int/comm/environment/youth/index_el.html Σελίδες της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το περιβάλλον και την Αλλαγή του κλίματος (διασκεδαστικά εκπαιδευτικά παιχνίδια)
http://www.grida.no/db/maps/collection/climate9/index.cfm
http://climatechange.unep.net/jcm/ κλιματικό μοντέλο
http://www.grida.no/climate/ipcc/index.htm αναφορές για τις κλιματικές Αλλαγές
http://www.vitalgraphics.net/index.cfm Πλούσιο υλικό για τις κλιματικές αλλαγές
http://www.geobotany.uaf.edu/cavm/
χάρτες της Αρκτικής